15 Ιουλ 2008

Η φωτογραφία “κατεβαίνει” στο δρόμο

Η φωτογραφία στη σύγχρονη εποχή μας έχει σχεδόν κυριαρχήσει παντού.
Αν δώσετε σημασία στα ερεθίσματα μίας καθημερινής σας μέρας θα αντιληφθείτε ότι κατακλύζετε από εικόνες που έρχονται από παντού και μάλιστα με τρομακτική ταχύτητα. Από τις εικόνες που θα αντικρίσετε στην πρωινή σας εφημερίδα, μέχρι τα διαφημιστικά φυλλάδια που γεμίζουν το γραμματοκιβώτιό σας. Βγαίνετε από την πόρτα σας για να πάρετε το λεωφορείο και το βλέπετε να έρχεται στολισμένο με δεκάδες εικόνες-μηνύματα στις λαμαρίνες του.
Μην ανησυχείτε ΔΕΝ γλιτώσατε, γιατί μέχρι να φθάσετε στην δουλεία σας θα βομβαρδιστείτε από χιλιάδες εικόνες που βρίσκονται στους τοίχους, τα καταστήματα, τις οροφές των κτηρίων και δεν ξέρω και εγώ που αλλού βρίσκει να τις αναρτήσει η ανθρώπινη εφευρετικότητα. Μιλάμε για τις αφίσες, μεγάλες, μικρές, μέτριες, γιγάντιες, όλες κάτι θέλουν να πουν…η να πουλήσουν και η φωτογραφία εκεί…παρόν!
(Στο τέλος του άρθρου συμπεριελήφθη μία συλλογή από αφίσες με κυρίαρχο θέμα την φωτογραφία και κύρια παρουσιάσεις φωτογραφικών εκθέσεων, ελληνικών και ξένων)
 
 οι  αφίσες  μέσα στο άρθρο είναι επιλογή απο τις   βραβευμένες  του 2007  από  την EPICA AWARDS

   Το Epica Award δημιουργήθηκε το 1986,  με στόχο την  ενθάρρυνση  ψηλών πρότυπων  στη δημιουργικότητα της ευρωπαϊκής διαφήμισης καθώς και την  ενίσχυση των  διαφημιστικών γραφείων , των εταιριών   παραγωγής και των φωτογράφων ώστε  να αναπτύξουν τη φήμη τους σε ολόκληρη την ευρωπαϊκή  ήπειρο.



                                                    Photographers Carl Stolze

Ιστορικά…
Η αφίσα διαδραμάτισε μεγάλο ρόλο στα μέσα επικοινωνίας κατά το Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, αλλά αυτή τη φορά ,σε σχέση με πριν την έναρξη του 2ου παγκοσμίου πολέμου, μοιράστηκε το επίκεντρο με άλλα μέσα, κυρίως το ραδιόφωνο και το τύπο. Μέχρι τότε, οι περισσότερες αφίσες ήταν τυπωμένες χρησιμοποιώντας την τεχνική μαζικής παραγωγής φώτο όφσετ , η οποία οδήγησε στο γνωστό σχέδιο dot pattern που υπήρχε στις εφημερίδες και τα περιοδικά. Η χρήση της φωτογραφίας στις αφίσες, που άρχισε στη Σοβιετική Ένωση κατά την δεκαετία του '20, είναι σήμερα μια συνηθισμένη και μπορώ να πω κυρίαρχη πρακτική.

                                                      Photographer Paul Wakefield


 Μετά από τον πόλεμο, η αφίσα έχασε από το πρωταγωνιστικό της ρόλο στις περισσότερες χώρες καθώς η τηλεόραση έγινε ένας πρόσθετος ανταγωνιστής. Ο δυνατότερος κρίκος της κλασικής ηλικίας της λιθογραφικής αφίσας εμφανίστηκε στην Ελβετία, όπου η κυβέρνηση προωθώντας την βιομηχανία εκτύπωσης είχε ως αποτέλεσμα να καταφέρει να φτάσει σε εξαιρετική τελειότητα στις αφίσες. Με το τέλος της λιθογραφικής εκτύπωσης στη δεκαετία του '50, ο Leupin, ο Brun και  άλλοι καλλιτέχνες, γύρισαν σε ένα χιουμοριστικό ύφος εμπιστευόμενοι λιγότερο το πλούσιο χρώμα και τις συστάσεις της λιθογραφικής εκτύπωσης.

                                  Photographers Henrik Halvarsson  Marina Kereklidou

Η κυριαρχία της Ελβετίας στο τομέα των αφισών συνέχισε να αυξάνεται προς το τέλος της δεκαετίας του '50 με την ανάπτυξη ενός νέου γραφικού ύφους που είχε τις ρίζες του στο Bauhaus. Λόγω της ισχυρής εμπιστοσύνης του στα τυπογραφικά στοιχεία μαύρο-άσπρο, το νέο ύφος έμεινε γνωστό ως «διεθνές τυπογραφικό ύφος». Επεξεργασμένο στις σχολές σχεδίου της Ζυρίχη και της Βασιλείας, το ύφος αυτό χρησιμοποίησε ένα μαθηματικό πλέγμα με ακριβείς γραφικούς κανόνες και τη μαυρόασπρη φωτογραφία, για να προσφέρει μια σαφή και λογική δομή. Έγινε το κυρίαρχο γραφικό ύφος σχεδίου στον κόσμο κατά τη δεκαετία του '70, και συνεχίζει να ασκεί την επιρροή του μέχρι σήμερα. Το νέο ύφος ταίριαξε τέλεια στην όλο και περισσότερο σφαιρική μεταπολεμική αγορά.

                                                        Photographers Michael Lewis

Το «διεθνές τυπογραφικό ύφος» άρχισε να χάνει την ενέργειά του κατά τη δεκαετία του '70 αρχές της δεκαετίας του '80. Πολλοί το επέκριναν σαν «κρύο», φορμαλιστικό και δογματικό. Ένας νεαρός δάσκαλος τότε, ο Βολφγκαγκ Weingart οδήγησε την επανάσταση , φέρνοντας το κυρίαρχο γραφικό ύφος του, ευρέως γνωστό ως μεταμοντέρνο σχέδιο( Post-Modern ). Ο Weingart πειραματίστηκε με τη διαδικασία εκτύπωσης όφσετ για να παραγάγει αφίσες που έδειχναν σύνθετες και χαοτικές, εύθυμες και αυθόρμητες - όλες σε πλήρη αντίθεση με τις διδασκαλίες του elders' . Η απελευθέρωση της τυπογραφίας από τον Weingart ήταν ένα σημαντικό βήμα για τις διάφορες νέες μορφές, από το Memphis και το Retro μέχρι τις προόδους που εμφανίζονται σήμερα στην ηλεκτρονική γραφιστική. Ο ρόλος και η εμφάνιση της αφίσας έχουν αλλάξει επανειλημμένα κατά τη διάρκεια του προηγούμενου αιώνα για να ικανοποιήσουν τις μεταβαλλόμενες ανάγκες της κοινωνίας. Αν και ο ρόλος τους είναι λιγότερο κεντρικός από ήταν 100 χρόνια πριν, η αφίσα θα εξελιχθεί περαιτέρω δεδομένου ότι ο υπολογιστής και το World Wide Web φέρνουν πλέον ένα νέο  τρόπο επικοινωνίας  στον 21ο αιώνα. Μέσω της μακράς ιστορίας της, η αφίσα έχει αποδειχθεί ένα εντυπωσιακά ελαστικό μέσο, προσαρμοσμένο σε ποικίλες αισθητικές και χρήσεις. Ενώ δεν είναι το κύριο μέσο για την εμπορική διαφήμιση (που έχει αντικατασταθεί από το Τύπο, το ραδιόφωνο, και την τηλεόραση), αυτό παραμένει σημαντικό στα διάφορα εμπορικά πλαίσια, ειδικότερα στους σταθμούς μετρό, τις πανεπιστημιουπόλεις , ακόμα και κατά μήκος των εθνικών δρόμων υπό μορφή πίνακα διαφημίσεων. Η εμπορική χρήση της αφίσας είναι πάντα μια από τις πτυχές της. Είναι εξίσου σημαντική όμως ως δημοφιλές πολιτιστικό μέσο που μπορεί να χρησιμοποιηθεί από όλα τα μεγάλα πολιτιστικά όργανα  τις πολιτικές κινήσεις και τα μεμονωμένα άτομα και να δώσει οπτική έκφραση στις ιδέες και τις πεποιθήσεις τους. Αυτό δεν μπορεί να ειπωθεί για τη τηλεόραση, το ραδιόφωνο ή το Τύπο.

                                                     Photographers Niklas Ahlm  Vostro


Η μοναδική θέση της αφίσας στη διατομή των διαφορετικών καλλιτεχνικών μέσων οι καλές και εφαρμοσμένες τέχνες ο πολιτισμός, η πολιτική, και το εμπόριο και τέλος όλοι αυτοί οι καλλιτέχνες και το μαζικό ακροατήριο έχουν φέρει πολλούς από τους πιό φιλόδοξους και οραματιστές καλλιτέχνες, αρχιτέκτονες, φωτογράφους και σχεδιαστές του 20ού αιώνα στο μέσο. Έχουν δει την αφίσα ως το μέσο για να περάσουν έξω στο δρόμο, πέρα από τα σαλόνια και τα μουσεία, και τη δέσμευση στο κόσμο.
Έχοντας συμπεριλήφθη στα καθημερινά πολιτιστικά, πολιτικά, ή εμπορικά ζητήματα, η αφίσα είναι στα καλύτερά της , και συνεχίζει να είναι, όντας ένα εξαιρετικό κοινωνικό και καλλιτεχνικό ντοκουμέντο.

Αποσπάσματα από: Η σύγχρονη αφίσα του Stuart Wrede, μουσείο σύγχρονης τέχνης,

Αφίσες με θέμα εκθέσεις φωτογραφίας 
 
                                                     
Ελληνικές αφίσες
 
    all posters is under copyrights by their creators